ภูมิแพ้หน้าฝน ป้องกันได้อย่างไร?

พฤศจิกายน 1, 2021

หลาย ๆ คนมักมีอาการภูมิแพ้กำเริบทุกครั้งที่ฝนตกหรืออากาศเปลี่ยน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูฝน ฤดูหนาว และรอยต่อของฤดู หรือที่เรียกกันว่า “ภูมิแพ้หน้าฝน” ยิ่งคนที่เป็นโรคภูมิแพ้ ร่างกายจะยิ่งตอบสนองได้ไวกว่าคนทั่วไป ซึ่งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน แม้จะไม่ใช่โรคร้ายแรง แต่ถ้ามีอาการเรื้อรังอาจพัฒนาไปเป็นโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ ตามมาถ้าไม่ดูแลตัวเองตั้งแต่เนิ่น ๆ

ภูมิแพ้หน้าฝนเกิดจากอะไร?

โดยทั่วไปแล้ว การเกิดโรคภูมิแพ้หน้าฝน สามารถจำแนกได้ 2 สาเหตุใหญ่ ๆ  ดังนี้

1. สภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง เช่น อุณหภูมิและความชื้น ที่ไปกระตุ้นอาการของผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้ ทำให้เยื่อบุโพรงจมูกเกิดการอักเสบ ซึ่งส่งผลให้ประสิทธิภาพในการกรองสิ่งแปลกปลอมในอากาศและการปรับอุณหภูมิอากาศก่อนเข้าสู่หลอดลมหรือระบบทางเดินหายใจลดลง

2. สารก่อภูมิแพ้ที่เพิ่มขึ้นมากับละอองฝนและลม ที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายตอบสนอง โดยการหลั่งสารเคมีที่เรียกว่า ฮีสตามีน (Histamine) ออกมา ซึ่งสารตัวนี้จะไปกระตุ้นให้เกิดภูมิแพ้หรือหอบหืดได้ 

  •  ไรฝุ่น เป็นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กอาศัยอยู่ตามบริเวณที่มีการสะสมของฝุ่น หรืออยู่ตามเครื่องนอน โดยไรฝุ่นสามารถเติบโตได้ดีในช่วงหน้าฝนที่มีความชื้นสูง ซึ่งมูลของไรฝุ่นเป็นสาเหตุของการเกิดภูมิแพ้ เมื่อหายใจเข้าไปจะทำให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานหนัก และมีการผลิตแอนติบอดีเพื่อต่อต้านสารอันตราย ทำให้เกิดภาวะภูมิแพ้จากไรฝุ่น
  • เส้นขนสัตว์เลี้ยง ที่มีการผลัดขนตามฤดูกาล ยิ่งช่วงอากาศเปลี่ยน ยิ่งทำให้เส้นขนหลุดร่วงมากกว่าปกติ ส่งผลให้เกิดภูมิแพ้ ซึ่งที่จริงแล้วสาเหตุของการแพ้ขนสัตว์ ไม่ได้มาจากเส้นขน แต่มาจากโปรตีนในน้ำลายและสะเก็ดรังแคที่เกาะติดเส้นขน หรือในช่วงที่สุนัขหรือแมวสะบัดขน ก็ทำให้สารก่อภูมิแพ้ลอยกระจายไปในอากาศ และติดตามพื้นผิวสัมผัสได้
  •  สปอร์เชื้อรา เกิดจากเชื้อราที่เติบโตได้ดีในที่ที่มีความชื้น โดยเฉพาะบริเวณใต้พรม และประตูไม้ ที่เป็นแหล่งสะสมของเชื้อราโดยไม่ทันได้สังเกต ขณะเดียวกันสปอร์เชื้อราจะลอยไปในอากาศและเข้าสู่ร่างกายผ่านการหายใจทางจมูก กระตุ้นให้เกิดภูมิแพ้ ซึ่งภูมิแพ้จากเชื้อราสามารถเกิดขึ้นได้ทุกฤดู แต่ผู้ที่มีความอ่อนไหวต่อโรคมักมีอาการกำเริบในช่วงหน้าฝน
  • ละอองเกสร ที่ลอยมากับฝน ซึ่งหลายคนอาจคิดว่าละอองเกสรของพืชมักจะหายไปในเวลาที่ฝนตก แต่ความจริงแล้ว Dr.Stanley Schwartz แพทย์และหัวหน้าแผนก แห่งหน่วยโรคภูมิแพ้อิมมูโนวิทยาและโรคข้อ University at Buffalo ในนิวยอร์ก ได้อธิบายว่า ละอองเกสรสามารถแตกตัวได้เมื่อกระทบกับเม็ดฝน และลอยกระจายไปในอากาศเมื่อฝนหยุดตก นอกจากนี้แพทย์ด้านภูมิแพ้ยังกล่าวว่าละอองพืชเป็นอันตรายมากสำหรับคนที่เป็นโรคหอบหืด

อาการของภูมิแพ้หน้าฝน

โดยทั่วไปผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้จากสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง หรือช่วงที่มีฝนตกอาการมักจะคล้ายกับภูมิแพ้ทั่วไป ซึ่งอาจเกิดขึ้นได้แม้เราจะไม่ได้อยู่ในจุดที่เสี่ยงต่อการเป็นภูมิแพ้ โดยอาการของโรคภูมิแพ้หน้าฝน จำแนกเป็น 2 ระดับ คือ

อาการทั่วไป

  • คัดจมูก น้ำมูกไหล
  • ไอ จาม
  • เจ็บคอ มีเสมหะ
  • ระคายเคืองตา น้ำตาไหล

อาการรุนแรง 

  • ใต้ตาบวมคล้ำ
  • ผิวหนังอักเสบ มีผื่นขึ้น
  • แน่นหน้าอก
  • หายใจติดขัด 
  • พูดลำบาก
Symptoms of asthma in children

ภูมิแพ้เรื้อรังอาจนำไปสู่โรคหอบหืดได้

เราอาจประมาทกับสิ่งที่เรียกว่า “ภูมิแพ้หน้าฝน” เพราะคิดว่าประเทศไทยมีช่วงอากาศร้อนยาวนานกว่าตลอดปี แต่ความจริงแล้วในแต่ละปี ประเทศไทยมีฝนตกเฉลี่ยมากถึง 200 วัน หรือเกินครึ่งปี ด้วยเหตุนี้จึงทำให้เราสามารถเกิดอาการภูมิแพ้อากาศได้ง่ายกว่าที่คิด ซึ่งหากไม่มีการจัดการกับต้นตอเพื่อป้องกัน อย่างการลดสารก่อภูมิแพ้ที่ลอยอยู่ในอากาศ ก็อาจนำไปสู่การเป็นภูมิแพ้เรื้อรังส่งผลให้ระบบทางเดินหายใจต้องรับมือกับอาการต่าง ๆ มากขึ้น เมื่อต้องอยู่กับอาการภูมิแพ้นาน ๆ ก็จะพัฒนาไปเป็นโรคหอบหืดหรือไซนัสอักเสบ ซึ่งอาการรุนแรงมากกว่าภูมิแพ้ ทั้งหลอดลมหดเกร็ง มีเสมหะมาก หายใจมีเสียงวี้ด ไอหนักในตอนกลางคืน เหนื่อยหอบง่าย หากไม่ได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดอาจเป็นอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้ 

โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มเด็กที่ระบบทางเดินหายใจยังทำงานไม่สมบูรณ์ พ่อแม่ที่มีลูกมีความเสี่ยงต่อการเป็นภูมิแพ้ ไม่ว่าจะจากสภาพแวดล้อม ลักษณะการใช้ชีวิต หรือกรรมพันธุ์ จึงควรหาวิธีป้องกันไม่ให้ลูกน้อยต้องเผชิญกับสารก่อภูมิแพ้ที่มากับหน้าฝนให้ได้มากที่สุด แต่ไม่กระทบกับการใช้ชีวิตประจำวันและการเรียนรู้ ไม่ว่าจะเป็นที่บ้านหรือที่โรงเรียน

วิธีป้องกันภูมิแพ้ในหน้าฝน

นอกจากสภาพอากาศเปลี่ยนแปลงที่เราควบคุมไม่ได้แล้ว ยังมีอีกหลากหลายปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดภูมิแพ้ได้ง่าย ฉะนั้นวิธีที่จะช่วยลดอาการภูมิแพ้ได้คือการป้องกันและหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ต่าง ๆ ที่มากับหน้าฝนและลม ด้วยวิธีการดังต่อไปนี้

  • ปิดประตูและหน้าต่างขณะฝนตก เพื่อป้องกันละอองเกสร สปอร์เชื้อรา และฝุ่นที่มากับลม ลอยเข้ามาในบ้าน
  • ตรวจเช็กพยากรณ์อากาศ และพยากรณ์ดัชนีคุณภาพอากาศ (Air Quality Index) ซึ่งนอกจากค่าฝุ่น PM2.5 ยังสามารถตรวจเช็กอุณหภูมิและความชื้นได้ด้วย ผ่านแอปพลิเคชันที่อัพเดทข้อมูลแบบ Realtime พร้อมพยากรณ์ล่วงหน้าเพื่อให้เราเตรียมรับมือ
  • หมั่นทำความสะอาดบ้าน โซฟา พรม โดยเฉพาะบริเวณใต้เตียง ใต้ตู้ และใต้ผ้าม่าน ที่เป็นแหล่งสะสมของฝุ่นละออง รวมถึงซักเครื่องนอนให้สะอาดอยู่เสมอ
  • ตรวจสอบคุณภาพอากาศในห้องหรือในบ้านเป็นประจำ ด้วยเครื่องวัดคุณภาพอากาศ ที่มีความเสถียรและแม่นยำ โดยสามารถวัดได้ทั้งปริมาณฝุ่น อุณหภูมิ ความชื้น รวมถึงคาร์บอนไดออกไซด์ เพื่อเตรียมรับมือ หรือป้องกันกับสภาพอากาศที่เป็นภัยต่อสุขภาพได้ทันท่วงที
  • รักษาระดับความชื้นภายในบ้านให้อยู่ระหว่าง 30-50% ซึ่งเป็นระดับความชื้นที่เหมาะสม 
  • เลือกใช้เครื่องฟอกอากาศ ที่มีแผ่นกรอง HyperHEPA สามารถกรองได้เล็กละเอียดถึง 0.003 ไมครอน ซึ่งกรองได้ทั้งสารก่อภูมิแพ้ในหน้าฝน เช่น ละอองเกสร ไรฝุ่น สปอร์เชื้อรา สะเก็ดรังแคจากสัตว์ รวมถึงไวรัสทุกขนาด เพื่อให้อากาศในบ้านปลอดสารก่อภูมิแพ้อยู่เสมอ

การป้องกันไม่ให้เกิดอาการภูมิแพ้หน้าฝนหรือภูมิแพ้อากาศ สามารถลดความเสี่ยงที่จะทำให้อาการภูมิแพ้กำเริบหรือกลายเป็นโรคหอบหืด หรือไซนัสอักเสบ สิ่งสำคัญที่จะช่วยปกป้องสุขภาพจากภูมิแพ้ในช่วงหน้าฝนได้เป็นอย่างดีคือการใส่ใจในเรื่องของคุณภาพอากาศภายในบ้าน เพราะอันตรายจากสารก่อภูมิแพ้มักแฝงอยู่ในอากาศที่เรามองไม่เห็น จึงต้องมีตัวช่วยในการจัดการกับสิ่งปนเปื้อนในอากาศอย่างเครื่องฟอกอากาศประสิทธิภาพสูง ที่จะช่วยให้คนเป็นภูมิแพ้ผ่านช่วงอากาศเปลี่ยนแปลงไปได้อย่างอุ่นใจ

IQAir Atem lets you take control of your own breathing zone

IQAir Atem Desk

เครื่องฟอกอากาศส่วนบุคคล ที่ออกแบบท่อกระจายอากาศให้มีลักษณะเป็นเกลียวคลื่น สามารถปล่อยอากาศสะอาดตรงสู่ระยะหายใจได้ทันที น้ำหนักเบาเคลื่อนย้ายง่าย สะดวกใช้ได้หลายโอกาสอย่างมั่นใจ ทั้งบริเวณโต๊ะทำงาน หรือบริเวณหัวเตียง ด้วยแผ่นกรองระดับ HyperHEPA ที่สามารถกรองสิ่งปนเปื้อนในอากาศที่มีความเล็กละเอียด 0.003 ไมครอน ดักจับสารก่อภูมิแพ้ ไวรัส แบคทีเรีย ฝุ่น PM2.5 ใช้งานง่ายเมื่อเชื่อมต่อสัญญาณบลูทูธกับสมาร์ทโฟน สั่งงานเปิด – ปิด ตั้งค่าต่าง ๆ รวมถึงเช็กอายุของแผ่นกรองตามการใช้งานจริง ผ่านแอปพลิเคชัน IQAir Atem ให้คุณมีอากาศสะอาดอยู่ใกล้ตัวเสมอ ทั้งยังเหมาะกับผู้ที่ต้องการป้องกันปัญหาสุขภาพและผู้ที่เป็นภูมิแพ้ รวมถึงเด็ก ๆ ที่ควรจะมีอากาศสะอาดเพื่อลดความเสี่ยงโรคร้ายที่อาจเกิดขึ้นอยู่เสมอ

เกี่ยวกับ IQAir

IQAir เป็นบริษัทสัญชาติสวิสที่มีความเชี่ยวชาญในเทคโนโลยีการฟอกอากาศ โดยมีจุดมุ่งหมายช่วยให้บุคคล องค์กรและชุมชนสามารถสูดอากาศบริสุทธิ์ ด้วยการวิเคราะห์ข้อมูลคุณภาพอากาศและการทำงานร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ ทั่วโลก นับตั้งแต่ก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 2506 IQAir เป็นผู้นำระดับโลกและดำเนินงานในกว่า 100 ประเทศทั่วโลก

Tag:

สินค้าแนะนำในบทความ

HealthPro 250

เครื่องฟอกอากาศอันดับ 1 สำหรับผู้ป่วยโรคภูแพ้และหอบหืด เทคโนโลยีแผ่นกรอง HyperHEPA หยุดยั้งแม้แต่อนุภาคที่เล็กที่สุด

IQAir HP250 - Rear view- Air purifier

Atem Desk

สร้างโซนอากาศสะอาดส่วนตัวทุกที่ที่คุณต้องการ